Op zoek naar enkele interessante feiten over de Japanse cultuur? Er is veel te weten over dit verbazingwekkende land, dus het is moeilijk om de Japanse cultuur in een enkele blogpost te beperken, maar we gaan het toch proberen!
Eerlijk gezegd, als ik gedwongen werd een favoriet land te kiezen om naar toe te reizen, dan zou het Japan moeten zijn vanwege de geweldige bezienswaardigheden in Japan en de cultuur. Hier zijn de meest interessante Japanse tradities en feiten over de cultuur.
1. Japanse mensen zijn vaak shinto en boeddhistisch
Hoewel slechts ongeveer 40% van de Japanners een georganiseerde godsdienst aanhangt, neemt ongeveer 80% van de mensen in Japan deel aan Shinto ceremonies, en zegt ongeveer 34% van de Japanners dat ze praktiserende boeddhisten zijn. Shinto heiligdommen en boeddhistische tempels zijn vaak op dezelfde plaats te vinden door eeuwenlange vermenging van de twee – shinbutsu genoemd.
2. Shinto schrijnen zijn overal in Japan
Een ontzagwekkend feitje over de Japanse cultuur! Shinto is het inheemse Japanse geloofssysteem dat gericht is op de natuur en een heleboel goden. Shinto schrijnen vind je vaak op verrassende plaatsen, langs kleine laantjes, binnen in bomen, onder bergen, en onderaan wolkenkrabbers. Omairi – of het bezoeken van een schrijn – maakt nog steeds deel uit van het dagelijkse leven; het is niet ongewoon dat je mensen op weg van hun werk naar huis bij hun plaatselijke schrijn ziet stoppen om te bidden.
3. Bidden bij schrijnen gaat gepaard met klappen
Dit is zeker een van die interessante feiten over de Japanse Cultuur die we leerden terwijl we in Japan waren. Yep. Maar eerst buig je, biedt wat kleingeld aan, buigt twee keer diep, luidt de bel (vertelt de goden dat je er bent), dan klap je twee keer, bidt en dankt de goden in gedachten, buigt nog een keer diep, en vertrekt. Schrijn etiquette is een feit in de Japanse cultuur!
4. In je eentje uit eten gaan is helemaal oké in Japan
In tegenstelling tot veel andere landen is het niet raar om in veel restaurants in het hele land in je eentje aan te schuiven en een tafeltje te zoeken. In je eentje aan de bar zitten en Japans eten is gebruikelijk. Goed om te weten.
5. Er is een soort Japans eten dat gebaseerd is op westers eten
Dit is een van die interessante en leuke Japanse tradities. Het heet yoshoku. Het kwam naar Japan over toen het graafschap voor het Westen werd opengesteld. Gerechten als Hamburgse biefstuk, curry met Britse invloeden, en Japanse rijst gewikkeld in een omelet – omurice genoemd – zijn allemaal heel gewone gerechten. Dit is bij Japanners zo ingebakken als wat Westerse mensen gewoonlijk eten, dat ze verbaasd zijn als een Westerse persoon niet van omurice gehoord heeft.
6. Japan was 1.400 jaar lang in principe vegetarisch
Dat lijkt misschien een gek feit over de Japanse cultuur, maar het is waar. In de 19e eeuw doorbrak de Meiji keizer zelf het taboe en at vlees, waarmee hij een Japan populariseerde dat steeds meer openstond voor westerse idealen. Vóór die tijd verbood boeddhistische wetten die in de 7e eeuw waren uitgevaardigd het eten van vlees (vogels en vis waren wel toegestaan).
7. Schoenen binnen dragen is niet normaal
Er zijn vaak zelfs aparte toiletslippers. De bedoeling van het uittrekken van je schoenen voor je een huis, restaurant of hotel binnengaat is om het vuil buiten te houden. Het is nogal moeilijk om het vuil uit een tatami mat te krijgen, per slot van rekening.
Er zijn meestal speciale schoenplaatsen bij de ingang van gebouwen waar de mensen hun buitenschoenen uittrekken en slippers aantrekken voor binnen. Ga niet met schoenen aan een Japans huis binnen; dat wordt als zeer onbeleefd beschouwd.
8. Mensen baden naakt in Japan – samen
Naakt zijn op een openbare plaats kan een beetje vreemd aanvoelen voor diegenen onder ons uit Westerse landen, maar naakt baden in gemeenschappelijke baden is in de Japanse cultuur een heel normale bezigheid. Onsen baden zijn natuurlijke warmwaterbronnen die bedoeld zijn om therapeutische kwaliteiten te hebben; een Japanse sento zijn openbare baden met gewoon water. De traditie gaat eeuwen terug. Bekijk meer Japanse reistips hier.
9. Hanami betekent ‘bloemen bekijken’
Het beroemde kersenbloesem seizoen in Japan is super beroemd. Maar het gaat niet alleen om het nemen van selfies en Insta-ing foto’s van de bloemen. Zitten onder bloesems van verschillende bomen is een andere eeuwenoude traditie. Families en vrienden komen bijeen om onder de volle bloesem te picknicken en na te denken over de vergankelijkheid en schoonheid van het leven.
10. Maar het gaat niet alleen om kersenbloesems
Er zijn veel andere tijden van het jaar waarop mensen de natuur in trekken om de wisseling van het seizoen te zien; het is een feit dat de Japanse cultuur helemaal in het teken van de seizoenen staat. Duizenden mensen trekken in de herfst naar bergen en parken om de koyo, of ‘rode bladeren’ te zien. De Japanse esdoorn is de bekendste. En als bomen niet je ding zijn, worden tochten om mossen te bekijken ook heel populair!
11. Iedereen leest manga
Al vanaf de jaren 1950 zijn strips groot nieuws in Japan. Bekend als manga worden de strips dagelijks gelezen door gewone mensen, en niet alleen door otaku (geeks). Het is normaal om forenzen op weg naar hun werk manga op hun telefoon te zien lezen of staand de nieuwste manga uit de rekken van buurtwinkels te zien doorbladeren.
12. Mensen lezen ook de lucht in Japan
Bij het voeren van een gesprek weten wanneer je van onderwerp verandert of niet meer praat heet kuuki yomi – de lucht lezen. Van mensen die sociaal onhandig of vervelend zijn wordt gezegd dat ze niet in staat zijn de lucht te lezen; overdreven agressief zijn of zelfs niet weten wanneer ze afscheid moeten nemen na een ontmoeting met een vriend zijn beide voorbeelden. Een soort ‘tussen de regels lezen’.
13. En veel mensen spelen ook videospelletjes
Iedereen weet dat Japan groot is in zijn spelletjes. Het is de thuisbasis van Nintendo, Sega, en PlayStation. Enkele van de eerste spellen die in de westerse wereld hun intrede deden kwamen uit Japan – Mario, Zelda, en het beroemdst van allemaal, Pokemon. Spelen op smartphones is groot nieuws, en het is niet ongewoon om mensen weg te zien tikken bij het nieuwste spel op hun telefoon.
14. Het is illegaal om te gokken in Japan, maar mensen omzeilen de wet door Pachinko te spelen
Een ander groot spel dat overal in het land gespeeld wordt is pachinko. Dit culturele fenomeen is een uniek Japanse manier om te gokken. Het flipperbal-achtige spel wordt gespeeld in grote, lichte ruimten die parlors genoemd worden.
Het spel draait om kleine metalen balletjes; hoe meer balletjes je krijgt, hoe meer je wint. Als je je pleziertje gehad hebt, worden de ballen in een aparte winkel omgeruild voor keihard geld. Het feit dat het geld op een andere plaats van eigenaar wisselt is een legale maas in de wet om het gokken te omzeilen.
15. Buigen is erg belangrijk in de Japanse cultuur
Waarschijnlijk een voor de hand liggend feit over de Japanse cultuur, maar ja… buigen – of ojigi – is belangrijk. En dan bedoelen we naar eigenlijk iedereen. Of het nu een knikje is naar de winkelbediende in de buurtwinkel of een grote buiging naar je meerdere op het werk, het is een echt iets. Hoe vaak je buigt en hoe diep je buigt toont je mate van respect voor de persoon voor wie je buigt. Zelfs vrienden buigen voor elkaar!
16. Er is zelfs een bepaalde manier waarop je een visitekaartje moet overhandigen
Nogmaals, het is om respect te tonen. Je hoort het met twee handen (en een kleine buiging) aan te nemen. Dan hoor je ernaar te kijken – het te bestuderen, bijna. Dan hoor je het niet in een zak te schuiven of het ergens gedachteloos achter te laten. Een portemonnee volstaat. Maar veel mensen hebben gespecialiseerde kaarthouders. Het is enorm – iedereen heeft er in principe een.
17. Het is niet beleefd om luidruchtig te zijn op de trein in Japan
Als je eenmaal in een trein in Japan zit, merk je één ding meteen – het is er stil. Als mensen praten, doen ze dat over het algemeen vrij zachtjes. Mensen nemen zelden een gesprek aan in de trein (een handig feit om te weten over Japan). Je zit in zo’n kleine ruimte dat jezelf voor jezelf houden niet alleen het beleefdste maar ook het verstandigste is wat je zou kunnen doen. Het gaat allemaal om harmonie.
18. Maar Japanse mensen zijn niet altijd stil
Veel mensen denken dat Japanners stil zijn en niet open staan om met vreemden te praten. Dat is niet altijd het geval, en zeker niet na een avondje uit. Japanners zijn groot in drinken. Alcohol maakt een enorm deel uit van de dagelijkse Japanse cultuur (feit), en het is niet ongebruikelijk om te zien hoe woelige groepen vrienden uit bars vallen en gesprekken beginnen met vreemden.
19. Als buiten een restaurant een gordijn is opgehangen, betekent dat meestal dat het open is
De noren (gordijnen) die je vaak boven de deuren van Japanse restaurants, cafés en bars ziet hangen zien er misschien mooi uit, maar ze hangen er niet voor niets. Ze heten noren. Vaak tonen ze de naam van het etablissement, maar ze worden gebruikt om aan te geven dat de zaak open is. Bijna als een open uithangbord; als het gordijn niet omhoog is, dan is er geen eten voor je!
20. AKB48 is een big deal
Japanse popgroepen zijn een super lucratieve business, met bijna dagelijks opstartende nieuwe groepen. Een van de bekendste meidengroepen is AKB48; de band bestaat uit 48 (of meer) leden, en ze hebben een café, een TV show, en een waanzinnige hoeveelheid merchandise! De J-pop scene wordt gevolgd door een uiterst trouwe schare fans, die alle optredens van hun favoriete bands bijwonen en alle danspasjes kennen.
21. Baliepersoneel in Japan is super beleefd
Als je in Japan naar een buurtwinkel gaat, verwacht je een spervuur van dingen die tegen je gezegd worden. Hoewel ze van alles lijken te zeggen, zijn wat ze eigenlijk zeggen superlange en beleefde versies van woorden en andere zinnen. Meestal is antwoorden niet nodig; alleen een dank je wel is voldoende. Het is gewoon een andere manier om beleefdheid te tonen.
22. Eetstokjes in je eten stoppen moet vermeden worden
Als mensen offergaven voor overleden voorouders achterlaten, is het gebruikelijk een kom met voedsel achter te laten met eetstokjes die er uit wijzen. Als je in een restaurant iets doet dat hier op lijkt, kun je wat vreemde blikken krijgen. Het is een goed weetje over de Japanse cultuur als je een reis plant! Als je klaar bent met je eetstokjes, leg je ze voor de zekerheid opzij.
23. Het openbare en het privé-leven van mensen kunnen niet meer verschillen
Een interessant gegeven over de Japanse cultuur is het belang dat gehecht wordt aan het idee van een openbaar en een privé leven. Honne betekent ‘ware stem’ en verwijst naar je privé gedachten en handelingen; tatemae (‘ingebouwde voorkant’) is je publieke verschijning, wat je ‘hoort’ te doen. Het kan leiden tot wat eigenzinnige dubbellevens, zoals overdag middenmanager op kantoor en ‘s nachts underground lawaaimuzikant.
24. Het is normaal voor Japanners om hard (en veel) te werken
Ja, dit is geen mythe. De Japanse werkdag is lang. Mensen pakken ‘s morgens vroeg de treinen in en zijn vaak pas om 22 uur klaar. Het werken in een kantoorbaan heeft echo’s van de daimyo-herbergier relatie uit de samurai faam.
Hoewel de Japanse wet 40 uur per week, acht uur per dag voorschrijft, is het niet ongehoord dat mensen 60 uur per week werken. Dit leidt soms tot het schokkende verschijnsel van karōshi – dood door overwerk.
25. Mensen dragen veel traditionele kleding in de zomer
De zomer is festivalseizoen in Japan, en de straten zijn dan gevuld met plaatselijke bewoners gekleed in traditionele zomer kimono’s – niet alleen vrouwen, maar ook mannen. De mensen kleden zich zo om de hitte te verslaan, stoppen een waaier in hun obi, en doen mee aan de gemeenschappelijke dansen van het hoogtepunt van de zomer – bon-ōdori – een rondedans rond een podium met een trommelaar die de maat houdt.
26. Specialisatie is superbelangrijk
Het woord kodawari kan veel dingen betekenen. Het kan obsessief betekenen, pietluttig, dat soort dingen. Maar het kan ook ‘specialisatie’ betekenen. Het is het best te begrijpen als een eenzijdig streven naar perfectie. Je ziet het in alles – van de toewijding van mensen aan hun hobby’s en de werkethiek in het bedrijfsleven tot de manier waarop een ambachtsman tientallen jaren zal besteden aan het aanscherpen van zijn vaardigheden op slechts één gebied van deskundigheid. Het is behoorlijk inspirerend.
27. Er zijn bijzondere leeftijden voor kinderen om schrijnen in Japan te bezoeken
Er zijn specifieke leeftijden wanneer Japanse kinderen een schrijn bezoeken; 3 en 7 voor meisjes, 5 (en soms 3) voor jongens. Het is een traditie die minstens duizend jaar teruggaat tot de Heian periode, toen edelen de overgang van hun kroost van de kindertijd naar de middelbare kindertijd vierden. Elk jaar in het weekend dat het dichtst bij 15 november ligt, verkleden de kinderen zich in traditionele outfits en bezoeken met hun keurig geklede ouders het heiligdom om het te vieren.
28. Traditiegetrouw ben je een jaar oud op het moment dat je in Japan geboren wordt
Een weinig bekend feit over de Japanse cultuur: iedereen is een jaar ouder dan je denkt. Bekend als kazoedoshi – of ‘getelde jaren’ – werden mensen dan elk nieuwjaarsdag een jaar ouder, samen met iedereen. Omdat de regering wilde moderniseren, maakte ze dit systeem in 1902 overbodig, maar het was zo populair dat ze in 1950 een nieuwe wet moesten aannemen!
29. Japanners dachten vroeger dat aardbevingen veroorzaakt werden door een meerval
Vóór de komst van de wetenschap en het begrip van tektonische platen, geloofde men dat een reusachtige meerval, Namazu genaamd, die onder de aarde ronddartelde, alle seismische activiteit in Japan veroorzaakte. Het was de taak van een god, Takemizakuchi, om Namazu te bedwingen, maar als hij zijn waakzaamheid liet varen, was dat het moment waarop er een aardbeving kwam.
30. Japan brengt bloemschikken op een heel nieuw niveau
Ikebana is de praktijk van het bloemschikken met evenveel aandacht voor de ruimte tussen de bloemen als voor de gebruikte bloemen en takken zelf. Het is allemaal erg zen. Het maakte vroeger deel uit van een trilogie van klassieke ‘verfijnde kunsten’ – kadō (de manier van bloemen), kōdō (de manier van wierook), en chadō (de manier van thee).