Veel mensen die zweren dat ze het geheim van algeheel geluk hebben ontdekt, beweren dat het niets met geld te maken heeft. Er is een ongelooflijk grote kans dat je de zin “Geld maakt niet gelukkig” hebt gehoord. Deze uitspraak is ontegenzeggelijk juist, maar er is ook een sterk tegenargument – significant bewijs toont aan dat geld soms financiële zekerheid mogelijk kan maken waardoor je je over het algemeen gelukkiger voelt.
Geld kan geen geluk kopen … toch? De waarheid achter het gezegde.
De kern van de waarheid achter dit tegenargument is dat veel negatieve gevoelens en situaties voortkomen uit een minder-dan-ideale fiscale positie. Wanneer iemands kredietscore laag is, kunnen zelfs basisuitgaven zoals het huren van een appartement, het kopen van een huis, of gewoon het aanschaffen van een auto moeilijk of onmogelijk te financieren zijn. Evenzo kunnen mensen met een beperkt inkomen het een uitdaging vinden om de eerste levensbehoeften zoals elektriciteit, water en zelfs boodschappen bij te houden. Kortom, geldgebrek kan iemands vermogen om zich de fundamentele “must-have” dingen te veroorloven die mensen nodig hebben om rond te komen ernstig belemmeren, laat staan luxe artikelen. Deze aanwezigheid of dit gebrek aan geld kan ook gevolgen hebben voor iemands gezondheid. Rijke mensen kunnen zich vaak een betere medische behandeling veroorloven dan mensen met minder geld, vooral in landen zonder universele gezondheidszorg. Bovendien kan een ongunstige financiële status een belangrijke bron van stress, angst of depressie zijn.
Hoe zit het met het argument dat je met geld geen gekoesterde herinneringen kunt kopen, die aantoonbaar de kostbaarste schat van allemaal zijn? Absoluut waar. Toegegeven, geld kan veel dingen kopen die die herinneringen kunnen helpen creëren, zoals vakanties, kaartjes voor concerten of sportevenementen, avondjes uit in de stad, uitstapjes naar de film of het pretpark, cadeautjes voor geliefden, enzovoort. Maar het creëren van die herinneringen is nog steeds aan het individu. Bovendien zijn er vele andere schatten die niet met geld te verdienen zijn, zoals liefde, vertrouwen, vriendschap en geestelijke vrede.
Uiteindelijk is het gezegde waar: Met geld kun je geen geluk kopen. Om een ander veelgebruikt gezegde aan te halen: “de beste dingen in het leven zijn geen dingen.” Een aanhoudend gebrek aan geld kan echter negatieve gevolgen hebben, variërend van emotionele stress en ongelukkig zijn tot een slechte lichamelijke gezondheid, dus het hebben van ten minste genoeg geld om gemakkelijk in je levensonderhoud te voorzien is een waardevol en onbaatzuchtig doel.
Bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking als maatstaf voor nationale rijkdom
Door het bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking (BBP) van elk land ter wereld te onderzoeken, is het mogelijk landen te rangschikken op basis van rijkdom en om ze te vergelijken. Vergeet echter niet dat het BBP per hoofd van de bevolking niet noodzakelijkerwijs overeenkomt met het gemiddelde loon dat iemand in een bepaald land verdient. Het BBP per hoofd van de bevolking van de Verenigde Staten bedroeg in 2019 bijvoorbeeld €65.893, maar het gemiddelde jaarloon bedroeg €52.404 en het mediane loon €34.570 euro. Zelfs de rijkste landen hebben een aantal burgers die in armoede leven, en zelfs in de armste landen wonen een aantal extreem rijke inwoners – maar het is een eerlijke indicator voor de algemene financiële gezondheid van een land.
Het Internationaal Monetair Fonds publiceert een definitieve ranglijst van 236 landen en gebieden in de wereld. Hier is een voorproefje van de top 10 rijkste landen ter wereld (scroll naar beneden voor de volledige lijst):
De 10 rijkste landen ter wereld (bruto binnenlands product vergelijking)
- Monaco – €192.304
- Liechtenstein – €182.062
- Luxemburg – €116.963
- Zwitserland – €87.916
- Macau (China SAR) – €86.927
- Ierland – €86.069
- Noorwegen – €68.023
- Verenigde Staten – €64.140
- Denemarken – € 61.637
- Singapore – €60.359
Ontwikkelingslanden hebben vaak een gebrekkige infrastructuur en onvolgroeide economieën, waardoor hun burgers en bedrijven een aanzienlijk nadeel kunnen ondervinden bij het concurreren op een wereldmarkt. Grotere verstoringen zoals oorlog, honger, ziekte en politieke onrust kunnen ook een enorme negatieve invloed hebben op het BBP van een land (samen met bijna elk ander aspect van het leven). Factoren als deze zijn de reden waarom ontwikkelingslanden vaker voorkomen op de lijst van armste landen ter wereld, althans voorlopig.
Belastingontduiking en Bruto Nationaal Inkomen (BNI)
De waarden van het BNI kunnen soms vervormd worden door internationale handelspraktijken. Sommige landen (zoals Ierland, Liechtenstein en Zwitserland) worden bijvoorbeeld beschouwd als “belastingparadijzen” dankzij belastingregels van de overheid die buitenlandse bedrijven bevoordelen. Voor deze landen kan een aanzienlijk deel van wat als BBP wordt geregistreerd eigenlijk geld zijn dat internationale bedrijven door dat land sluizen, in plaats van inkomsten die daar werkelijk blijven.
In een poging het effect van deze belastingparadijzen op het nationale BBP te compenseren, houden veel economen ook het Bruto Nationaal Inkomen, of BNI, van elk land bij. Dit meetinstrument lijkt sterk op het BBP in die zin dat het de totale waarde meet van alle goederen en diensten die in een land worden geproduceerd, maar het telt ook het geld op dat via buitenlandse bedrijven het land binnenkomt of verlaat. Dit helpt om rekening te houden met activiteiten van belastingparadijzen en geeft een aantoonbaar nauwkeuriger maatstaf voor de gezondheid en rijkdom van een economie.
De 10 rijkste landen ter wereld (bruto nationaal inkomen vergelijking)
- Liechtenstein – €117.535
- Zwitserland – €85.103
- Noorwegen – €78.915
- Luxemburg – €74.191
- Verenigde Staten – €65.137
- Ierland – €64.753 euro
- Denemarken – €63.663
- IJsland – €63.007
- Qatar – €56.738
- Singapore – €55.436
Het is belangrijk op te merken dat het BNI niet alle internationale financiële interacties volledig uitfiltert. Het helpt alleen om de winst recht te trekken. Zo staan bijvoorbeeld Ierland, Liechtenstein en Zwitserland nog steeds in de top 10, hoewel hun numerieke waarden zijn veranderd. Bovendien, als de bovenstaande lijst zou worden uitgebreid met gebieden en landen, zouden verschillende van de Britse Overzeese Gebiedsdelen extreem hoog staan, met Bermuda (€ 118.847), het eiland Man (€ 83.942), de Kaaimaneilanden (€ 68.841) en de Kanaaleilanden (€ 66.843) die alle in de top 10 staan. Alle vier zijn bekende belastingparadijzen met een kleine bevolking, zodat de winst van zelfs maar een paar financiële manoeuvres van vele miljarden dollars het BNI per hoofd van de bevolking aanzienlijk kan verhogen.
Dat gezegd hebbende, ter verdediging van al deze landen, is het zijn van een belastingparadijs natuurlijk slechts één van een bijna oneindig aantal mogelijke bronnen van nationaal inkomen. De meeste Britse Overzeese Gebiedsdelen zijn bijvoorbeeld ook wereldberoemde vakantiebestemmingen met een enorme toeristische sector. De afwezigheid van Monaco op deze lijst is geen aanwijzing dat het een belastingparadijs is. De BNI-gegevens voor Monaco waren niet beschikbaar.
Wat is het rijkste land op elk continent?
Hoe verhelderend en aantoonbaar inspirerend het ook is om de lijst van rijkste landen ter wereld door te nemen, het is ook de moeite waard om de gegevens per continent te bekijken. Een lijst van de allerrijkste landen op elk van de zes bewoonde continenten (naar BBP per hoofd van de bevolking, zoals hierboven) zou er bijvoorbeeld als volgt uitzien:
Rijkste Europese landen: Luxemburg (€119.111), Ierland (€103.353), Zwitserland (€94.399).
Rijkste Aziatische landen: Singapore (€97.970), Qatar (€62.371), Israël (€50.308)
Rijkste landen in Noord-Amerika: Verenigde Staten van Amerika (€64.012), Canada (€53.286), Puerto Rico (€34.461).
Australië/Oceanië: Australië (€63.209), Nieuw-Zeeland (€48.804), Palau (€11.951)
Rijkste landen in Zuid-Amerika: Uruguay (€17.129), Chili (€16.958), Argentinië (€10.023)
Rijkste Afrikaanse landen: Seychellen (€13.263), Mauritius (€8.761), Equatoriaal-Guinea (€8.711).
Welvaartsprofielen: Vijf van de rijkste landen ter wereld
Luxemburg
Het Europese land Luxemburg is geclassificeerd en gedefinieerd als het rijkste land ter wereld. Deze bevindingen zijn gebaseerd op de waarden van het bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking van de landen. Het BBP per hoofd van de bevolking wordt berekend door het totale BBP van het land te delen door de bevolkingsomvang, met als resultaat de BBP-waarde per hoofd van de bevolking binnen een land. De BBP-waarde per hoofd van de bevolking van een land is een uitstekende manier om de rijkdom van een land te meten, omdat het rekening houdt met de levensstandaard. Door het BBP per hoofd van de bevolking van een land te vergelijken met het BBP per hoofd van een ander land, kun je nauwkeurig bepalen welk land welvarender is dan een ander, waarbij ook rekening wordt gehouden met enkele andere factoren. Kijkend naar Luxemburg in het bijzonder, bereikte het BBP per hoofd van de bevolking in het rapport van oktober 2021 een recordhoogte van €132.535.
Ierland
Het BBP per hoofd van de bevolking van Ierland bedraagt €103.353 in oktober 2021. Ter referentie: het BBP van Ierland bedroeg in 2017 €70.880. Het gaat dus zeker de goede kant op in Ierland – maar het land is ook een berucht belastingparadijs, dus misschien heeft de gemiddelde Ier toch niet de pot met goud aan het eind van de regenboog gevonden.
Zwitserland
Zwitserland is nog een van de vijf rijkste landen op basis van zijn BBP per hoofd van de bevolking, dat in oktober 2021 een zeer opmerkelijke €94.399 bedroeg.
Noorwegen
Met een BBP per hoofd van de bevolking in oktober 2021 van €83.013 behoort dit land niet alleen tot de top vijf van rijkste landen ter wereld, het is ook het enige land dat niet ook als internationale belastingparadijs wordt beschouwd.
Verenigde Staten van Amerika
Gezien de moeite die veel grote Amerikaanse bedrijven doen om hun eigen winsten te verbergen in overzeese belastingparadijzen, is het misschien verrassend te vernemen dat de Verenigde Staten zelf door veel financiële waakhonden groepen als belastingparadijs worden beschouwd. Veel nationale en staatsregelingen stellen internationale klanten echter in staat om hun geld via rekeningen in de VS te laten lopen en daarbij minimale belastingen te betalen.
Dit zijn de 10 rijkste landen ter wereld:
- Verenigde Staten – €18,80 Tn
- China – 11,33 miljard euro
- Japan – 4,99 miljard euro
- Duitsland – 3,51 miljard euro
- Verenigd Koninkrijk – €2,67 Tn
- Frankrijk – €2,49 Tn
- India – €2,28 Tn
- Italië – €1,88 Tn
- Brazilië – €1,82 Tn
- Canada – €1,54 Tn
De rijkste landen ter wereld (wereldwijde vergelijking)
Land | Bruto buitenlands product |
United States | €21 Tn |
China | €15 Tn |
Japan | €5 Tn |
Germany | €4 Tn |
United Kingdom | €3 Tn |
France | €3 Tn |
India | €3 Tn |
Italy | €2 Tn |
Brazil | €1 Tn |
Canada | €2 Tn |
South Korea | €2 Tn |
Australia | €1 Tn |
Russia | €1 Tn |
Spain | €1 Tn |
Mexico | €1 Tn |
Indonesia | €1 Tn |
Turkey | €724 Bn |
Netherlands | €919 Bn |
Switzerland | €756 Bn |
Saudi Arabia | €708 Bn |
Argentina | €391 Bn |
Sweden | €545 Bn |
Poland | €600 Bn |
Belgium | €525 Bn |
Iran | €944 Bn |
Thailand | €503 Bn |
Nigeria | €432 Bn |
Austria | €436 Bn |
Norway | €364 Bn |
United Arab Emirates | €361 Bn |
Hong Kong | €347 Bn |
Israel | €410 Bn |
Denmark | €358 Bn |
Philippines | €364 Bn |
Ireland | €428 Bn |
Singapore | €347 Bn |
Malaysia | €339 Bn |
South Africa | €337 Bn |
Venezuela | €48 Bn |
Pakistan | €301 Bn |
Colombia | €272 Bn |
Egypt | €366 Bn |
Chile | €254 Bn |
Finland | €273 Bn |
Bangladesh | €325 Bn |
Vietnam | €345 Bn |
Portugal | €230 Bn |
Czech Republic | €247 Bn |
Greece | €190 Bn |
Peru | €207 Bn |
New Zealand | €212 Bn |
Romania | €251 Bn |
Iraq | €171 Bn |
Algeria | €149 Bn |
Qatar | €145 Bn |
Kazakhstan | €172 Bn |
Hungary | €157 Bn |
Kuwait | €107 Bn |
Angola | €59 Bn |
Puerto Rico | €104 Bn |
Morocco | €115 Bn |
Ecuador | €100 Bn |
Ukraine | €156 Bn |
Slovakia | €106 Bn |
Cuba | – |
Sudan | – |
Sri Lanka | €81 Bn |
Dominican Republic | €79 Bn |
Kenya | €102 Bn |
Ethiopia | €97 Bn |
Guatemala | €78 Bn |
Uzbekistan | €60 Bn |
Myanmar | €82 Bn |
Oman | €73 Bn |
Luxembourg | €74 Bn |
Costa Rica | €63 Bn |
Panama | €54 Bn |
Bulgaria | €70 Bn |
Uruguay | €54 Bn |
Croatia | €58 Bn |
Lebanon | €27 Bn |
Belarus | €62 Bn |
Macau | €26 Bn |
Slovenia | €54 Bn |
Libya | €19 Bn |
Ghana | €69 Bn |
Lithuania | €57 Bn |
Tunisia | €43 Bn |
DR Congo | €49 Bn |
Jordan | €44 Bn |
Serbia | €54 Bn |
Azerbaijan | €43 Bn |
Ivory Coast | €62 Bn |
Turkmenistan | €54 Bn |
Bolivia | €37 Bn |
Cameroon | €41 Bn |
Bahrain | €35 Bn |
Latvia | €34 Bn |
Paraguay | €36 Bn |
El Salvador | €25 Bn |
Yemen | €19 Bn |
Uganda | €38 Bn |
Trinidad and Tobago | €22 Bn |
Estonia | €31 Bn |
Syria | – |
Honduras | €24 Bn |
Zambia | €18 Bn |
Nepal | €34 Bn |
Iceland | €22 Bn |
Afghanistan | €20 Bn |
Cyprus | €25 Bn |
Cambodia | €25 Bn |
Papua New Guinea | €25 Bn |
Bosnia and Herzegovina | €20 Bn |
North Korea | – |
Zimbabwe | €23 Bn |
Laos | €19 Bn |
Botswana | €15 Bn |
Senegal | €25 Bn |
Georgia | €16 Bn |
Jamaica | €14 Bn |
Mali | €18 Bn |
Gabon | €15 Bn |
Palestine | – |
Nicaragua | €13 Bn |
Mauritius | €11 Bn |
Albania | €15 Bn |
Burkina Faso | €17 Bn |
Brunei | €12 Bn |
Chad | €11 Bn |
Bahamas | €10 Bn |
Madagascar | €13 Bn |
Mongolia | €13 Bn |
Malta | €15 Bn |
Namibia | €11 Bn |
Mozambique | €14 Bn |
North Macedonia | €12 Bn |
Equatorial Guinea | €10 Bn |
Armenia | €13 Bn |
New Caledonia | – |
Benin | €16 Bn |
Guinea | €15 Bn |
Rwanda | €10 Bn |
Republic of the Congo | €10 Bn |
Haiti | €15 Bn |
Niger | €14 Bn |
Tajikistan | €8 Bn |
Moldova | €12 Bn |
Kyrgyzstan | €8 Bn |
South Sudan | €7 Bn |
Monaco | – |
Liechtenstein | – |
Bermuda | – |
French Polynesia | – |
Eritrea | €2 Bn |
Malawi | €12 Bn |
Fiji | €5 Bn |
Mauritania | €8 Bn |
Barbados | €5 Bn |
Togo | €8 Bn |
Montenegro | €5 Bn |
Maldives | €4 Bn |
Eswatini | €4 Bn |
Cayman Islands | – |
Sierra Leone | €4 Bn |
Guyana | €6 Bn |
Suriname | €3 Bn |
Curacao | – |
Burundi | €3 Bn |
Andorra | €3 Bn |
Liberia | €3 Bn |
Timor Leste | €2 Bn |
Aruba | €3 Bn |
Greenland | – |
Lesotho | €2 Bn |
Bhutan | €2 Bn |
Djibouti | €3 Bn |
Central African Republic | €2 Bn |
Belize | €2 Bn |
Cape Verde | €2 Bn |
San Marino | €2 Bn |
Antigua and Barbuda | €1 Bn |
Seychelles | €1 Bn |
Saint Lucia | €2 Bn |
Somalia | €7 Bn |
Comoro | €1 Bn |
Solomon Islands | €2 Bn |
Guinea Bissau | €1 Bn |
Sint Maarten | – |
Grenada | €1 Bn |
Gambia | €2 Bn |
British Virgin Islands | – |
Turks and Caicos Islands | – |
Saint Kitts and Nevis | €987 Mn |
Vanuatu | €1.000 Mn |
Samoa | €812 Mn |
Saint Vincent and the Grenadines | €877 Mn |
Dominica | €547 Mn |
Tonga | €497 Mn |
Sao Tome and Principe | €480 Mn |
Anguilla | – |
Micronesia | €415 Mn |
Palau | €260 Mn |
Cook Islands | – |
Marshall Islands | €246 Mn |
Kiribati | €183 Mn |
Nauru | €115 Mn |
Montserrat | – |
Tuvalu | €55 Mn |
Tanzania | €65 Bn |
Taiwan | €673 Bn |